Günümüzde tüp bebek tedavisi çok yaygınlaşmış olmasına rağmen tüp bebek yaptıran kadınlarda tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlara bağlı kanser olma , özellikle yumurtalık kanseri korkusu vardır. Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların gayesi yumurtalıkları uyararak fazla sayıda yumurta elde etmek olduğu için bu korku çok da haksız sayılmaz.
Her ne kadar toplumda görülen yumurtalık kanserinin nedeni çok net değilse de bazı faktörlerin kadında yumurtalık kanseri riskini artırdığı, bazılarının da azalttığı bilinmektedir. Örneğin gebelik sayısı arttıkça yumurtalık kanseri riski azalmakta, hiç doğum yapmamışlarda ise bu risk artmaktadır. Bu gözlemi açıklarken araştırmacılar her ay sürekli yumurtlama olduğunda yumurtalık yüzeyinde bir çatlama ile travma oluştuğu ve bunun yumurtalık kanseri için bir odak oluşturduğunu iddia etmişlerdir. Ancak gebe kalan kadında gebelik ve erken lohusalık süresince yumurtlama olmadığı için yumurtalık yüzeyinin bu travmadan ve dolayısıyla kanserden korunduğunu düşünmüşlerdir. Benzer şekilde doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda da yumurtlama hap kullanıldığı sürece olmamaktadır ve toplum gözlemsel çalışmaları gerçekten de doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda yumurtalık kanseri riskinin azaldığını göstermiştir. Bu bilgiler doktorları, bir defada 10-15 yumurtlama yaptıran tüp bebek tedavilerinin yumurtalık kanseri riskini artırabileceği yönünde araştırmaya sevk etmiştir. Yumurtalıkların ilaçla uyarılması yalnızca tüp bebekte değil diğer çocuk tedavilerinin çoğunda da kullanılmaktadır. Öyleyse bu riskin tüm çocuk tedavilerinde olduğu akla gelebilir.
Yumurtlamayı uyaran ve en sık kullanılan ilaç olan “klomifen” 40 yılı aşkın süredir kullanılmaktadır, tüp bebek tedavileri ise 30 yıldan beri uygulanmaktadır. Bu ilaçlar kullanan kadınlar 60- 70 yaşlarına gelmişlerdir. Bu yaşlar kadında yumurtalık kanserinin en sık görüldüğü yaşlardır. Toplumda her kadında yumurtalık kanserine yakalanma riski 70 te 1 dir. Çocuk tedavisi ve tüp bebek tedavisi ilaçlarının eğer varsa yumurtalık kanserini artırıcı etkisinin bu yaşlarda görülmesi beklenirdi.
Tüp bebek tedavisinin yumurtalık kanserini artırıyor mu sorusuna son 15 yıldır yapılan bir çok araştırma ile cevap aranmıştır. Yapılan çeşitli çalışmalarda yumurtalık kanseri riskinin 2 kat arttığı yani % 1.5 olan riskin % 3 lere çıktığı belirtilmiştir. Ancak Ekim 2011 de yayınlanan bir Hollanda çalışması konuya daha gerçekçi ve berrak bir ışık tutmuştur. Bu çalışmada Hollanda’da 1983 ile 1995 yılları arasında tüp bebek tedavisi gören 16.000 kadın 15 yıl süresince yumurtalık kanseri riski açısından takip edilmişlerdir. Daha önceki çalışmalar tüp bebek tedavisi gören kadınlarda ki yumurtalık kanseri riskini tüm toplumda ki yumurtalık kanseri oranı ile karşılaştırırken, bu çalışmada haklı olarak yine çocuk tedavisi gören 6000 kadın ile karşılaştırılmıştır. Böylece çocuk doğurma, lohusalık, emzirme ve doğum kontrol hapı gibi yumurtalık kanserini koruyucu faktörlerden bağımsız olarak yumurtalık kanseri riski artışı var mı diye bakılmıştır. Ayrıca araştırmada önemli bir özellikte hangi tip yumurtalık kanserinin görüldüğünün de araştırılması önemli sonuçlar vermiştir. Zira her yumurtalık kanseri aynı şekilde seyretmemekte olup halk arasında “kötünün iyisi” denen yumurtalık kanseri türleri de vardır. Tıpta “borderline over tümörü” denen bu yumurtalık kanseri türünün diğer hızla yayılan yumurtalık kanserlerinden daha iyi huylu olup ve tedaviye çok iyi cevap verdikleri bilinmektedir. Araştırıcılar tüp bebek tedavisinin yalnızca bu iyi huylu “borderline over tümörü” tipindeki yumurtalık kanserini artırdığını, diğer yumurtalık kanseri riskini artırmadığını bulmuşlardır. Hollanda ‘da 55 yaşındaki bir kadın için düşünüldüğünde normalde yumurtalık kanseri görülme riski % 0.45 iken tüp bebek tedavisi gören kadında bu risk % 0.71 e çıkmıştır. Ancak tüp bebek tedavisi gören kadınlardaki % 0.71 lik yumurtalık kanserinin büyük kısmını, yani oranı artıran kısmın kötünün iyisi olan “borderline over tümörleri” tipi olduğu anlaşılmıştır.
Sonuç olarak tüp bebek tedavisi hayatın ileri aşamalarında az da olsa yumurtalık kanseri görülme riskinde bir artışa yol açmakta, ama artan bu risk tedaviye iyi cevap veren ve yavaş seyreden, kötünün iyisi diyebileceğimiz yumurtalık kanseri tipidir. Tüp bebek tedavisi gören kadınların bunu bilmesi hem aşırı ve gereksiz korkularından onları kurtaracak hem de hayatlarının ileri evrelerinde kendilerini bu risk açısından kontrol ettirmeyi bırakmamalarını sağlayacaktır.
