Smear rahim ve rahim ağzı kanserlerinin erken teşhisinde kullanılan bir tarama testidir. smear testi rahim ağzının kötü huylu(habis, malign)veya kötü huylu bir hastalığa dönüşme potansiyeli olan(premalign)değişikliklerini saptamak amacıyla yapılır.
Rahim ağzı kanseri yavaş oluşan bir kanser olup, kanser olmadan uzun zaman önce smear testi ile bu anormallikler tespit edilebilir.
İşlem öncesi dikkat edilecek konular ise; adet döneminde smearaldırmamak ve işlemden 72 saat öncesinden itibaren vajinaya duş, jel veya krem kullanmamaktır.
Tarama testleri hastalık bulguları taşımayan normal insanlarda yapılan tetkikleridir. Bu nedenle smear testi tanı koydurmaz ve kanser bulguları olan kişilerde kanser olmadığını belirtmez. Smear testinin pozitif yani anormal çıkması bir problem olduğunu ve tanıya yönelik ileri testler yapılması gerektiğini işaret eder.
PAP test rahim ağzının yassı hücreli kanserine bağlı hastalık ve ölümleri azalttığı bilimsel çevrelerce kabul edilmiş olan etkili bir tarama testidir. Bundan 20-25 yıl önce ABD'de genital kansere bağlı ölümlerde rahim ağzı kanseri birinci sırayı alırken smir testinin devlet politikaları ile teşviki sonucu dördüncü sıraya düşmüştür. Bunca önleme rağmen her yıl pek çok yeni rahim ağzı kanseri olgusu ortaya çıkmaktadır. Yapılan araştırmalarda bu kadınların yarısında ya hayatları boyunca hiç hücresel inceleme yapılmadığı ya da son 5 yıl içinde testin tekrarlanmadığı görülmektedir. Gelişmiş ülkelerin büyük kısmında rahim ağzı (serviks) tarama testleri ile ilgili sağlık politikaları bulunmaktayken ne yazık ki ülkemizde bu tür bir strateji geliştirilmemiştir. Ülkemizde PAP smear taraması büyük ölçüde kadın doğum hekiminin yönlendirmesi, daha düşük oranda ve sosyokültürel düzeyine bağlı olarak da hastanın isteği ile yapılmaktadır. Ülkemizde şikayeti olmasa dahi rutin kontrole giden ve smear testi yaptıran kadınların oranı ne yazı ki olması gerekenden çok daha düşüktür. Ayrıca PAP testin gerek alınma tekniği gerekse yorumlanması açısında hekimler arasında tam bir fikir birliği oluşmamıştır.
Herşeye karşın rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere halen smear testi tüm diğer önlemlerin önünde değerin korumaktadır. Cinsel yaşantısı başlamış olan her bayanın yılda bir kez smear testi yaptırmasında fayda vardır.
Son yıllarda rahim ağzı kanserinin taramasında smear yerine HPV virüsünün varlığıyla olan, HPV bazlı taramalar gündeme gelmiştir. HPV bazlı taramaların smear ile olan hücresel(sitolojik) taramalardan daha iyi sonuçlar verdiği ortaya çıkmıştır. Bu yüzden Amerika ve bir çok ülke sonrası ülkemizde HPB tabanlı rahim ağzı tarama programına geçmiştir. Tıpkı smear gibi fırça rahim ağzına sürülmekte alınan örnek genetik laborauvarına gönderilerek HPV var mı varsa hangi tip HPV olduğuna bakılmaktadır, beraberinde gerektiğinde smear de incelenmektedir. Ülkemizde KETEM( kanser tarama ) merkezlerinde ücretsiz olarak bu testler yapılmaktadır. HPV tabanlı tarmalarda 3-5 yıllık aralarla yapılması önerilmketedir.
