Tüp bebek işlemi maddi ve manevi olarak kadını çok yorduğu için embriyo transferi sonrası hastalar, embryo düşmesin olumsuz bir durum olmasın diye dinlenmek isterler . Hatta şehir efsanesi tarzında tüp bebek uygulamasından sonra sürekli sırt üstü yatmak gerektiği dilden dile dolaşır. Peki bunlar doğru mu, tüp bebek sonrası dinlenmeli mi ? Bilimsel veriler bu konuda ne diyor?
Tabii ki çoğu konuda olduğu gibi bu konuda da bilimsel araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmaların sonucuna göre ”tüp bebekte embriyo transferinden sonra 20 dakika dinlenmek yeterlidir”. Bunu dışında ister 5 gün ister 10 gün dinlenilmesi tüp bebek başarısını etkilememektedir.
Dinlenmenin tüp bebek başarısını artırdığına dair bir bilimsel veri olsa biz hekimler tabii ki bunu hastalarımıza öneririz. Doktor için bu üçs kelimedir ”10 gün yat” ama bu hasta için büyük bir işkencedir. Ama hastamız yapılacak istirahatin tüp bebek başarısını artıracağını bilse başarılı olmak için değil 3 gün, 3 ay dahi dinlenmeyi göze alacaktır.
Halk arasında ne olur ne olmaz , hareket etme , kıpırdama, zıplama , perde asma , yukarıdan bir şey uzanarak alma bebeğini düşürürsün sözlerinin hiç birisinin bilimsel gerçek payı yoktur. Zira biliyoruz ki başarısız tüp bebeklerde ve düşüklerde en büyük etken bebekte ortaya çıkan bir sakatlıktır. Bir örnek verecek olursak embryoda yaşamla bağdaşmayan bir anomali olduğunda, örneğin embriyoda tek göz var ise, vücut bunu tanır ve gebeliği sonlandırır, tüp bebek ise bu sakat embriyonun rahime tutunmasını engeller. Böyle bir sebepde kadın istediği kadar dinlensin embryonun ikinci bir gözü oluşmaz, bu gelişimsel bir problemdir, istirahatle değiştirlemez.
Embriyo rahim boşluğuna bırakıldığında bir çok tutucu faktörler ile boşlukta durur, bu tıpkı doğal yoldan oluşan gebelikteki gibidir. Doğal olarak döllenen yumurta da rahim boşluğuna embryo safhasında düşer ve vücut embriyoyu kendi yaptığı ön testlerden sonra rahime tutunmasına izin verir. Nasıl normal yoldan hamile kalan bir kadın gebeliği için bir dinlenme yapmıyor ise tüp bebek hastasının da ek bir dinlenme yapması gerekmez.
Fakat bu gerçekleri hastalarımıza anlatsak da embriyo transferi sonrası hastalarımız bir kaç gün dinlenmek istemektedirler. Psikolojik olarak bu şekilde rahat edeceklerini söylemektedirler. İşte bu nokta da bende hastalarıma hak veririm ve transfer sonrası sırf kendilerini duygusal olarak rahat hissetmeleri için dinlenmelerini haklı bulurum.
Bu konuda örnek olsun diye bir hastamla yaşadığım diyaloğu aktarmak isterim; daha önce 4 tüp bebek denemesi başarısız olmuş hastama embriyo transferi yaptıktan sonra bir müddet dinlendirip ayağa kaldırdık. Bu esnada annesi kızını görünce çok telaşlandı, ”aman evladım hemen yat, ne yapıyorsun embriyoları düşüreceksin” diye panikledi. Ben bir şey olmaz dedimse de annesi bu davranıştan pek memnun olmadı. Daha sonra hastamın hamile olduğunu öğrendim, tabi çok sevindik. Hastama”annen ne diyor transfer günü çok paniklemişti ” diye sordum. Gülerek ”Hocam annem diyor ki bak kızım bu doktor diğer doktorlar gibi seni yatırmadı, hemen transfer sonrası ayağa kaldırdı, tüp bebek bu sefer ondan tuttu”. Gördüğünüz gibi dinlenmekle ilgili tavsiyeler hep bilimsel temeli olmayan yanlış kişisel yorumlara dayanmaktadır.
Şunu da eklemek isterim ki yine bilimsel çalışmalar da embryo transfer günü yapılan cinsel ilişkinin tüp bebek başarısını artırdığına dair sonuçlar vardır. Bazı hekimler bu çalışmalara dayanarak bırakın dinlenmeyi embriyo transfer günü cinsel ilişkiyi dahi önermektedirler.
Gebelik testinden olumlu sonuç alındıktan sonra da dinlenmeye gerek yoktur. Normal günlük hayata devam edilmelidir. Tüp bebek sonucu hamile kalan kadınların gebeliklerinin ve doğumlarının normal gebelikten hiçbir farkı yoktur. Hastalarıma ”Sizin gebe kalmanız zor idi, gebeliğinizin normal bir gebelikten farkı olmayacak” der ve hiç bir şeyi kısıtlamam. Gebeliğin tadını çıkarın derim. Yine yatak istirahatinin de gebeliği devamı üzerine olumlu bir etkisi olmadığı bilimsel olarak gösterilmiştir.
